ဟုိးတေလာက ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ Youtube မွာ သီခ်င္းဆိုလို္က္တာ ရက္ပိုင္းေလာက္အတြင္း ၾကည့္တဲ့သူေတြ သိ္န္းေက်ာ္သြားသတဲ့....။ အဲဒီလိုပဲ Facebook မွာ အခ်ိဳ႕ စာတိုေပစေရးတဲ့သူတခ်ိဳ႕မွာ သူငယ္ခ်င္းက ၅၀၀၀ ေလာက္နဲ႔ Follower ေသာင္းေပါင္းမ်ားစြာရွိၿပီး စာေလးတစ္ခုေရးလိုက္တာနဲ႔ လူအေတာ္မ်ားမ်ား သေဘာက်ၿပီဆိုရင္ တစ္ရက္တည္းနဲ႔ ဖတ္သူေပါင္း သိန္းဂဏန္းေလာက္ထိေရာက္သြားႏိုင္ေအာင္ အခ်ိဳ႕ Social network ေတြက စြမ္းေဆာင္ႏိုင္တယ္ေလ..။
ဒါေပမယ့္လည္း Blog ေလးတစ္ခုမွာ ၃ ႏွစ္နီးပါးေလာက္ ဘယ္သူ႔ကုိမွ ဘာမွမေျပာဘဲ တိတ္တိတ္ကေလး စာေရးေနတဲ့စာေရးဝါသနာပါသူတစ္ေယာက္အတြက္ေတာ့ Post ေပါင္းမ်ားစြာ၊ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ကုန္လြန္ၿပီးခဲ့တဲ့အခါမွာေတာ့ Readers counter မွာ ဖတ္သူေပါင္း တစ္သိန္းေက်ာ္ၿပီျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ဂဏန္းေလးေတြ ေတြ႔လာရတယ္...။ အဲဒီဂဏန္းေတြထဲမွာ ကိုယ္တိုင္ဝင္ဖတ္လို႔ Counter number ေတြတိုးလာတာက ဘယ္ေလာက္ေတာင္ မ်ားလိုက္မလဲဆိုတာေတာ့ မေတြးခ်င္ခဲ့ဘူးေလ..။ အနည္းဆံုးေတာ့ ကိုယ္ေရးတဲ့စာေတြကိုဖတ္သူ တစ္သိန္းေက်ာ္ျဖစ္သြားပါလား ဆိုတဲ့ ပီတိေလးတစ္ခုကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ခံစားေစခ်င္မိတာလည္း ပါတာေပါ့ ...။

အခ်ိ ဳ႕သူေတြအတြက္ေတာ့ ဖန္တီးမႈေလးတစ္ခုတည္းနဲ႔တင္ ရက္ပိုင္းေလာက္အတြင္း သိန္းဂဏန္းေလာက္အထိ လူသိမ်ားေအာင္ လုပ္ႏိုင္ခ်ိန္မွာ က်မအတြက္ေတာ့ ခံစားခ်က္ေတြ၊ အခ်ိန္ေတြ၊ ဝါသနာေတြ စသျဖင့္ အရင္းအႏွွီးတခ်ိဳ႕နဲ႔ ဖန္တီးခဲ့တဲ့ Blog ေလးတစ္ခုဟာ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရမႈ နည္းခဲ့ပါတယ္...။ ဒါေပမယ့္ ဒါကလည္း က်မရဲ႕ ေရြးခ်ယ္မႈပဲ ျဖစ္ေနခဲ့တာကိုး .......။ စာေရးတာဝါသနာလည္းပါတယ္၊ ကိုယ္စာေရးတာကို လူအမ်ားအသိအမွတ္ျပဳတာလည္း ခံခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒီေခတ္မွာ Social network ေတြကတဆင့္ အမ်ားသိေအာင္ လုပ္လို႔ရတဲ့နည္းလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတာပဲေလ..။ ဒါေပမယ့္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေအးေအးလူလူ စာပဲေရးခ်င္လို႔ က်မ ဘာမွ မလုပ္ခဲ့ပါဘူး...။ ဖတ္မယ့္သူမရွိလဲ ေရးေနရတာကိုပဲ ေက်နပ္ေနတာဆိုေတာ့ ဂဏန္းေတြဟာ က်မအတြက္ေတာ့ ဘာမွ အေရးတၾကီးမရွိလွပါဘူး.....။

မေန႔က ေက်ာင္းမွာ reading club လုပ္တဲ့ေန႔ျဖစ္ၿပီး မေန႔က က်မက ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးရမယ့္သူအျဖစ္ တာဝန္က်ခဲ့ပါတယ္...။ paper တစ္ေစာင္ကို က်မစိတ္ဝင္စားတဲ့အေၾကာင္းအရာကို ေရြးခ်ယ္လို႔ရၿပီး အားလံုးကို တစ္ပတ္ၾကိဳတင္ၿပီး ေပးပို႔ကာ ဖတ္ေစခဲ့ပါတယ္..။ ေလာေလာဆယ္ က်မစိတ္ဝင္စားေနတာ Social ပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္တာဆိုေတာ့ အဲဒါနဲ႔ဆိုင္တာပဲ ဖတ္ျဖစ္ခဲ့တယ္...။ အဲဒီစာတမ္းမွာ အဓိကေျပာခ်င္တာက ေဒသခံေတြအတြက္ development project တစ္ခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပါဝင္ေဆာင္ရြက္တဲ့သူေတြ အမ်ိဳးအစားအမ်ားႀကီးရွိတဲ့အထဲမွာ ဘယ္သူက ၾသဇာသက္ေရာက္မႈအမ်ားဆံုးျဖစ္သလဲ၊ ဘယ္လို ၾသဇာအာဏာမ်ိဳး ရွိသလဲဆိုတာရယ္၊ အဲဒီစီမံကိန္းေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူလူထုရဲ႕ စားဝတ္ေနေရးအေပၚမွာ ဘယ္လိုအက်ိဳးသက္ေရာက္ေစသလဲဆိုတာမ်ိဳးကို ေလ့လာထားတာပါ..။

အဲဒီမွာ က်မအဓိက စိတ္ဝင္စားတာက Power လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာမႈျပဳရင္ ၾသဇာလို႔ ေခၚလို႔ရတယ္ထင္တယ္..။ အဲဒီ Power analysis လုပ္ပံုလုပ္နည္းကို သေဘာက်တာပါ..။ စာေရးသူက ပါဝါကို ၃ မ်ိဳး ခြဲျခားျပပါတယ္..။
သူေျပာတဲ့ ပါဝါ ၃ မ်ိဳးမွာ ပထမတစ္မ်ိဳးက Coercion လို႔ေခၚတဲ့ တစ္ေသြးတစ္သံတစ္မိန္႔ပံုစံမ်ိဳးေပါ့..။ လူေတြက သူ႔အေပၚမွာ ဆန္႔က်င္ေကာင္းဆန္႔က်င္မွာျဖစ္ေပမယ့္လည္း လုပ္ကိုလုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အမိန္႔မ်ိဳးနဲ႔ ခိုင္းေစတဲ့အခါ စိတ္ပါသည္ျဖစ္ေစ မပါသည္ျဖစ္ေစ ..လိုက္လုပ္ေစတဲ့ အမိန္႔အာဏာမ်ိ ဳး ျဖစ္ပါတယ္..။ ေနာက္တစ္ခုက Coercion လိုမ်ိဳး အမိန္႔အာဏာနဲ႔ အတင္းအၾကပ္ေစခိုင္းတာမ်ိဳးေတာ့မဟုတ္ဘူး..။ ဒါေပမယ့္ တစ္ဖက္လူရဲ႕ စိတ္ကို ေျပာင္းလဲသြားေအာင္ တံစိုးလက္ေဆာင္ေတြနဲ႔ စြဲေဆာင္ၿပီး သိမ္းသြင္းတာမ်ိဳးေပါ့..။ အဲဒီအခါ တစ္ဖက္လူက ဖီဆန္ခ်င္ေကာင္း ဖီဆန္မွာျဖစ္ေပမယ့္လည္းပဲ မက္လံုးေတြကို မက္ေမာၿပီး လိုက္ေလ်ာတာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္.။ သူတို႔ ၂ ခု က ဆင္တူတယ္ဆိုရာမွာ တစ္ဖက္လူက ဖီဆန္ခ်င္ေပမယ့္ တစ္ေသြးတစ္သံတစ္မိန္႔နဲ႔ အတင္းအၾကပ္ျဖစ္ေစ၊ မက္လံုးေပးၿပီးျဖစ္ေစ သူ႔ရဲ႕ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစတဲ့ ပါဝါ အမ်ိဳဳးအစားမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္..။
ေနာက္အမ်ိဳးအစားတစ္ခုက ယံုၾကည္မႈပါ...။ တစ္ဖက္လူကို အတင္းအၾကပ္ေစခိုင္းလို႔လည္းမဟုတ္ဘူး၊ ဘာမွလည္း မက္လံုးမေပးပဲ သူ႕ကိုယံုၾကည္တာတစ္ခုနဲ႔တင္.. ဖီဆန္မႈမရွိဘဲ လိုက္နာေဆာင္ရြက္တဲ့ ၾသဇာမ်ိဳးပါ...။ က်မတို႔ဆီမွာဆိုရင္ေတာ့ ပထမ ၂ မ်ိးကို အာဏာပါဝါလို႔ေခၚၿပီး Trust ကိုေတာ့ ၾသဇာပါဝါလို႔ ေခၚဆိုသတ္မွတ္ၾကပါတယ္...။

အဲဒါနဲ႔ က်မေရးတဲ့အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ဘယ္လို ဆက္စပ္ခ်င္တာလည္းဆိုရင္ က်မက အရာအားလံုးကို အရိုးရွင္းဆံုး၊ သဘာဝအက်ဆံုး၊ အမွန္ကန္ဆံုးကိုပဲ ၾကိဳက္ပါတယ္..။ ဥပမာ စကားေျပာတာကအစ စိတ္ထဲကမပါဘဲ အျခားသူသေဘာက်ေလာက္ေအာင္ ရႊန္းရႊန္းေဝ ေပါက္ေပါက္ေဖာက္ေနတတ္တာမ်ိး၊ ကိုယ့္ရဲ႕ သဘာဝအလွအပကိုဖံုးလႊမ္းသြားေအာင္ Over makeup ျပင္ဆင္တာမ်ိဳး၊ အလုပ္တစ္ခုကို အရိုးရွင္းဆံုးလုပ္လို႔ရေပမယ့္ စကားတစ္ခုကို အရိုးသားဆံုးေျပာလို႔ရေပမယ့္ လူေတြအထင္ၾကီးေအာင္ တန္ဆာဆင္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ၿပီး ေကြ႔ဝိုက္ေျပာေနတာမ်ိဳး စသျဖင့္ အမ်ားႀကီးရွိပါေသးတယ္...။ အဲဒါမ်ိဳးေတြကို ၾကိဳက္တတ္တဲ့ သူမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး..။

က်မစာေရးတယ္ဆိုတာမွာလည္း စိတ္ထဲက မပါဘဲနဲ႔ ခင္မင္မႈအရျဖစ္ေစ၊ အားနာလို႔ျဖစ္ေစ၊ မေကာင္းတတ္လို႔ျဖစ္ေစ လာဖတ္ေနရမွာမ်ိဳးကို က်မက အားနာတတ္ပါတယ္..။ အဲဒါေၾကာင့့္ က်မေရးတဲ့စာေတြကို သူငယ္ခ်င္းေတြကို ငါေတာ့ ေရးၿပီးၿပီ.. ဖတ္ၾကည့္ၾကည့္ ဘာညာနဲ႔ Coercion သေဘာမ်ိဳးလည္း မတိုက္တြန္းဘူး...။ ဘာမက္လံုးမွလည္း မေပးဘူး....။ ဖတ္ခ်င္ရင္ ရေအာင္ရွာၿပီး ဖတ္ခ်င္သူက ဖတ္လိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ Trust တစ္ခုတည္းေပၚမွာပဲ ပံုအပ္ထားပါတယ္..။ အဲဒီအခါ အတင္းအၾကပ္လည္း မတိုက္တြန္း၊ ဘာမက္လံုးမွလည္း မေပးထားတဲ့ ေနရာတစ္ခုမွာ တမင္ဘဲျဖစ္ေစ၊ မ်က္ေစ့လည္လမ္းမွားၿပီး ေရာက္လာတာပဲျဖစ္ေစ၊ က်မကို ခင္မင္လို႔ပဲျဖစ္ေစ ေရာက္ရွိဖတ္ရႈသူမ်ားအားလံုးကို က်မက တန္ဖိုးထားပါတယ္...။ အားလံုးဟာ စိတ္ထဲက အရင္းခံနဲ႔ပဲ ဘာအေႏွာင္အဖြဲ႔မွမရွိဘဲ trust တစ္ခုတည္းနဲ႔သာ ဖတ္ၾကသူမ်ားျဖစ္လို႔ အခုျမင္ရတဲ့ တစ္သိန္းေက်ာ္ေသာ ဂဏန္းမ်ားဟာ Net value ေတြသာျဖစ္ပါတယ္...။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ေလ......... စာေရးတာကေတာ့ ေပ်ာ္စရာဝါသနာတစ္ခုပါပဲ ...။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕စိတ္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစသလို အသိပညာ ဗဟုသုတေတြလည္း တိုးပြားေစပါတယ္..။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ စာေရးတဲ့အခါ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုခု ထည့္ေရးခ်င္တယ္ဆိုရင္ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမွန္ကန္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ စာေတြရွာဖတ္ၿပီး confirm လုပ္ရေသးတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္ေလ...။ ကိုယ့္အေတြ႔အၾကံဳေတြလည္း ေဝမွ်ခြင့္ရတယ္၊ တစ္ခုခု စိတ္ထဲမွာ ခံစားေနရတာရွိရင္လည္း ခံစားခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ ဖန္တီးၿပီး စာေရးၿပီး ေျဖေဖ်ာက္လို႔ရတယ္....။ အမ်ားႀကီးပါပဲ ...။ အေရးႀကီးဆံုးတစ္ခုက စာေရးရတာကို က်မေပ်ာ္တယ္....။ ေနာက္ဆံုးအေျဖက ဒါပါပဲ :D :D